Op de parkeerplaats aan de achterzijde van het gemeentehuis in Zuidhorn gaat de gemeente samen met energiecoöperatie GLOED en het Groningse Enie.nl een zonnecarport realiseren. Door een aanzienlijk deel van het parkeeroppervlakte te voorzien van een overdekking met 1121 zonnepalen een totaal geïnstalleerd vermogen van 521KWp, aan zonnepanelen zet de gemeente verdere stappen richting een energieneutrale leefomgeving en een inclusieve energietransitie.

Om inwoners actief deelgenoot te maken, trekt de gemeente in dit plan samen op met de lokale energiecoöperatie GLOED uit Garnwerd. Het unieke aan dit project is dat in het bijzonder huishoudens met een smalle beurs kunnen profiteren van de opbrengsten van de opgewekte duurzame elektriciteit. Als het project staat, is de gemeente Westerkwartier een van de eerste Nederlandse gemeenten die deze koppeling zo concreet maakt.  

Twee vliegen in een klap

Met het project Zonnecarport in Zuidhorn wil de gemeente Westerkwartier twee onderwerpen aankaarten:

  • Energietransitie
  • Energiearmoede

Energietransitie

In het coalitieakkoord (2019-2022) spreekt de gemeente over de energietransitie:

We willen dat de energietransitie voor iedereen toegankelijk is. Daarom hebben we voor inwoners met een laag inkomen middelen beschikbaar voor duurzaamheidsmaatregelen.

De gemeente werkt aan energietransitie die voor iedereen bereikbaar is en zorgt ervoor dat een brede groep inwoners kan profiteren. Er komen in dit geval zonnepanelen die worden betaald door de gemeente en mensen met een laag inkomen profiteren van de opbrengst.

Energiearmoede

Sommige inwoners in gemeente Westerkwartier hebben te maken met energiearmoede. Ze wonen vaak in slecht geïsoleerde huizen en hebben geen geld om hun woning energiezuiniger te maken. Hierdoor zijn de energiekosten zijn torenhoog. Omdat hun inkomen laag is, zijn ze in verhouding veel geld kwijt aan energiekosten. In sommige gevallen is energie meer dan 30% van hun vaste lasten. Door een deel van de opbrengsten van de zonnecarport aan deze mensen te geven, wil gemeente Westerkwartier de energiearmoede verlagen.  Let wel, de gemeente kan de kosten niet verlagen, maar wil er wel voor zorgen dat de inkomsten van mensen met een smalle beurs hoger worden. 

Met de zonnecarport zet de gemeente dus een stap in de goede richting als het gaat om een inclusieve energietransitie. Er zijn daarnaast nog twee mooie voordelen aan de zonnecarport in Zuidhorn:

  • Er wordt slim gebruik gemaakt van de ruimte. Er wordt geen vruchtbare landbouwgrond opgeofferd, het is een overkapping van een veelgebruikte parkeerplaats naast het treinstation.
  • De gemeente verhoogt actief de biodiversiteit, door rondom de zonnecarport flink te investeren in groen. Dit wordt in de eerste maand(en) van 2022 aangeplant

Ontstaan idee Zonnecarport

Het idee voor de Zonnecarport ontstond al in 2014 toen men druk was met de voorbereidingen voor de herinrichting van het transferium (zoals het toen nog heette) in Zuidhorn. Het ging in eerste instantie om een gering aantal zonnepanelen boven circa 13 parkeerplaatsen. Bij de latere uitwerking is de ambitie gegroeid om meer parkeerplaatsen te overdekken. Van het halve parkeerterrein; tot er in 2018 een haalbaarheidsonderzoek liet zien dat (bijna) alle parkeerplaatsen overdekt zouden kunnen worden met bijna 2000 zonnepanelen.

Het doel is de uitvoering van het project samen te doen met een of meerdere energiecoöperatie(s) zodat het lokaal eigendom en het financieel voordeel zoveel mogelijk bij de inwoners uit de gemeente zal liggen.

In januari 2021 werd het voorstel ingediend en op 17 februari 2021 nam de raad het besluit: de zonnecarport moet er komen en de opbrengst moet naar inwoners met een smalle beurs gaan. Voor de uitvoering werkt de gemeente nu samen met energiecoöperatie GLOED, namens Buurkracht met het team van ZonVoorMinima en voor de realisatie is ENIE uit Groningen ingeschakeld. 

Hoe gaat het nu verder?

De afgelopen maanden er al veel stappen gezet in het proces. 
Er zijn vergunningen aangevraagd, subsidie verkregen en de zonnecarport is aanbesteed. Er is een samenwerking tussen gemeente en coöperatie ontstaan en formeel bekrachtigd via diverse overeenkomsten. 

Er zijn 100 mensen uit Garnwerd en omstreken lid geworden van de coöperatie om zo aan tenminste 100 andere huishoudens met een smalle beurs de opbrengst te kunnen doneren.

Ook is uitgezocht hoe mensen met een smalle beurs, concreter in de bijstand en WW, ook daadwerkelijk zonder problemen kunnen deelnemen in heel het Westerkwartier. Zo is dit project door het college van B&W uitgezonderd van de bijstandsregels van de Gemeente Westerkwartier. Dit betekent dat mensen met een bijstands- of UWV-uitkering zonder consequenties voor hun toeslagen/uitkering kunnen deelnemen. Werkenden met een laag inkomen kunnen sowieso meedoen.

De toekomst

De Zonnecarport in Zuidhorn is een pilot waar 100 deelnemers voor worden gezocht. Dit concept kan ook uitgevoerd worden op andere plekken zodat meer deelnemers kunnen profiteren van duurzame opbrengsten. De Gemeente Westerkwartier denkt na over andere locaties om meer van dit soort projecten te ontwikkelen.